"Εάν δεν υπήρχαν προβλήματα στο ανώτατο επίπεδο (στο Ισραήλ), οι δεσμοί μας θα μπορούσαν να ήταν πολύ διαφορετικοί", είπε, προσθέτοντας ότι οι δύο χώρες συνεχίζουν να μοιράζονται πληροφορίες. "Θα θέλαμε να φέρουμε τους δεσμούς μας σε καλύτερο σημείο".
Όμως τι κρύβεται πίσω από αυτή τη δήλωση;
Ο Αϊκάν Ερντεμίρ, ανώτερος διευθυντής του Τουρκικού Προγράμματος στο Ίδρυμα για την Άμυνα των Δημοκρατιών (Foundation for Defense of Democracies) και πρώην μέλος του τουρκικού κοινοβουλίου, δήλωσε στην ισραηλινή "Jerusalem Post" ότι ο Ερντογάν έχει καλή σχέση με τον Τραμπ, "ο οποίος τον προστατεύει ενάντια σε αυτούς που πιέζουν για σκληρότερη δράση προς την Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων που απαιτούνται τόσο από τους Ρεπουμπλικανούς όσο και από τους Δημοκρατικούς".
Σύμφωνα με τον Ερντεμίρ, ο Τούρκος πρόεδρος, ο οποίος ανησυχεί ότι η νέα κυβέρνηση Μπάιντεν θα είναι πιο σκληρή προς την Τουρκία από την κυβέρνηση Τραμπ, ελπίζει να κερδίσει εύνοια μέσω διπλωματικής στάσης, "συμπεριλαμβανομένης μιας έστω και με μισή καρδιά, προσέγγιση του Ισραήλ".
"Ο Ερντογάν επίσης ελπίζει ότι η συζήτηση της τουρκο-ισραηλινής προσέγγισης θα διαταράξει την αυξανόμενη ενεργειακή συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο, η οποία έχει εμβαθύνει τη διπλωματική απομόνωση της Άγκυρας στην περιοχή", σημείωσε. "Η συνέπεια του Ερντογάν σε αντι-ισραηλινή συμπεριφορά και η διάρκεια με την οποία εκτόξευε αντισημιτικά βέλη, με την πάροδο των ετών, θα κάνουν πολύ δύσκολο το έργο του να πείσει τους Ισραηλινούς ομολόγους του ότι υπάρχει πραγματική ουσία στην προσέγγισή του".
Συνέχισε λέγοντας ότι η Τουρκία και το Ισραήλ έχουν μεγάλες δυνατότητες να δημιουργήσουν σχέσεις αμοιβαία κερδοφόρες σε τομείς οικονομικής, διπλωματικής και ασφάλειας, "αλλά οι ισλαμιστικές εμμονές του Ερντογάν θα αποτρέψουν οποιαδήποτε συνεργασία που προβλέπει ως βάση την εμπιστοσύνη. Εφ' όσον ο Ερντογάν συνεχίζει να προσφέρει στη Χαμάς τη σημαντικότερη βάση της έξω από τη Γάζα, Ισραηλινοί αξιωματούχοι θα παραμείνουν επιφυλακτικοί για τις πράξεις του Τούρκου προέδρου.
Ο Σονέρ Τσαγαπτάι, συγγραφέας, μελετητής της οθωμανικής ιστορίας και της πολιτικής της Μέσης Ανατολής, αλλά και ανώτερος συνεργάτης του Ινστιτούτου της Ουάσιγκτον, δήλωσε στην ισραηλινή εφημερίδα ότι πριν από 10 χρόνια, ο Ερντογάν ξεκίνησε μια νέα εξωτερική πολιτική, υποστηρίζοντας τις αραβικές εξεγέρσεις και επίσης ήρθε σε ρίξη με τις ΗΠΑ όταν κρίθηκε κατ' αυτόν απαραίτητο, και έστρεψε την πορεία Τουρκίας από την Ευρώπη στη Μέση Ανατολή. "Ο απώτερος στόχος ήταν να καταστεί η Τουρκία ένα έθνος υπερδύναμη στη Μέση Ανατολή. Αυτό δεν συνέβη μια δεκαετία αργότερα", είπε. "Η Τουρκία σήμερα έχει λιγότερους φίλους στη Μέση Ανατολή από ό,τι είχε σε οποιοδήποτε διάστημα της πρόσφατης ιστορίας της. Στην πραγματικότητα, με εξαίρεση το Κατάρ και τη μισή Λιβύη, δεν έχει φίλους στη Μέση Ανατολή. Ταυτόχρονα, δεν μπορεί να βασιστεί στους παραδοσιακούς συμμάχους της, το Ισραήλ, τις ΗΠΑ ή την ΕΕ".
Σύμφωνα με τον Τσαγαπτάι, ένας άλλος παράγοντας που οδηγεί την απόφαση του Ερντογάν είναι ότι ο Τούρκος πρόεδρος "θέλει να γοητεύσει τον Μπάιντεν και το Κογκρέσο των ΗΠΑ".
"Μελετώ τι εξελίξεις στην τουρκική πολιτική και τους τουρκικούς δεσμούς με τις ΗΠΑ για περίπου δύο δεκαετίες", σημείωσε. "Δεν έχω δει ποτέ τα αντι-τουρκικά συναισθήματα να αυξάνονται σε τόσο υψηλό επίπεδο στο Κογκρέσο των ΗΠΑ. Και νομίζω ότι ο Ερντογάν γνωρίζει ότι αν η Τουρκία και το Ισραήλ έρθουν πιο κοντά τώρα, το Ισραήλ όντας ο πλησιέστερος σύμμαχος της Αμερικής στη Μέση Ανατολή, θα επιφέρει πόντους μπόνους γι 'αυτόν".
Εκτίμησε ότι θα έρθει μία πραγματική αλλαγή στην τουρκική εξωτερική πολιτική. "Φυσικά, δεν είμαι σίγουρος σε ποιο βαθμό το Ισραήλ θα το ασπαστεί αυτό και κατά πόσο θα αγκαλιάσει την Τουρκία, επειδή τα ΗΑΕ, η Αίγυπτος, η Ελλάδα και άλλοι θα επιμείνουν ότι η αναθέρμανση των σχέσεων με την Τουρκία να μην συμβεί εις βάρος των καλών δεσμών μαζί τους", είπε Τσαγαπτάι.
Πέτρος Κράνιας capital.gr
