Ένα triple double, όμως, αποτελεί παράσημο. Ειδικά όταν γίνεται σε παιχνίδι 40 αγωνιστικών λεπτών (κι όχι 48 όπως στο ΝΒΑ) και σε ματς ανταγωνιστικό, όχι όταν η διαφορά έχει ξεφύγει και το κίνητρο των παικτών είναι να φτιάξουν τους αριθμούς τους. Γι’ αυτό και το triple double που πέτυχε ο Άγγελος Τσάμης στις 21 Δεκεμβρίου 2019 στο ματς του Απόλλωνα Πάτρας εναντίον της ΑΕ Ψυχικού (81-68) έχει περάσει πια στην ιστορία ως ένα από τα πιο σημαντικά επιτεύγματα στην Α2 – Elite League Ερρίκος Ντυνάν.
Με τη φανέλα του Απόλλωνα Πάτρας τότε ο νυν ασίσταντ κόουτς του ΑΟ Μυκόνου, κατάφερε με συμμετοχή 35 λεπτών ακριβώς να «γράψει» 26 πόντους, 15 ριμπάουντ (13-2) και 10 ασίστ (πέρα από τα 2 κλεψίματα, 1 μπλοκ, 4 κερδισμένα φάουλ και μόνο 2 λάθη). Ένα επίτευγμα που, για να βάζουμε τα πράγματα στο σωστό τους πλαίσιο, μόνο «φωτοβολίδα» δεν υπήρξε.
Τουλάχιστον άλλες πέντε φορές, τις περισσότερες σ’ εκείνη την κουτσουρεμένη σεζόν (που διακόπηκε βίαια λόγω COVID-19), ο Τσάμης είχε φτάσει κοντά στο triple double. Λίγες εβδομάδες αργότερα (26/2/2020), στο ματς με τον Κόροιβο στην Αμαλιάδα, είχε «σταματήσει» στα 26-11-8. Τρεις μέρες αργότερα, στις 29 Φεβρουαρίου στην Πάτρα, εναντίον της Ελευθερούπολης είχε 20-11-8. Αργότερα, όταν και φόρεσε τη φανέλα της Μυκόνου, σίγουρα υπήρξαν ανάλογα παιχνίδια, τα οποία όμως δεν καταγράφηκαν λόγω έλλειψης επίσημης στατιστικής στις χαμηλότερες εθνικές κατηγορίες.
Προφανώς ο Άγγελος Τσάμης θυμάται εκείνο το ματς. Δεν έχουν περάσει και πολλά χρόνια από τότε. Αυτό που δεν είχε συνειδητοποιήσει, όμως, κατά τη διάρκεια του αγώνα ήταν το ρεκόρ. «Όταν αγωνιζόμουν δεν μετρούσα ποτέ ούτε καν τους πόντους που πετύχαινα σ’ ένα παιχνίδι», λέει. «Το μυαλό, άλλωστε, δουλεύει για κάθε φάση ξεχωριστά. Οπωσδήποτε είχα καταλάβει πως πήγα καλά. Θυμάμαι ότι ήταν ένα ματς υψηλού ρυθμού. Και οι δύο ομάδες είχαν επιλέξει να παίζουν με επιθέσεις λίγων δευτερολέπτων, κάτι που ευνοούσε και το δικό μου στυλ. Όταν τελείωσε το ματς χαρήκαμε πολύ με τους συμπαίκτες μου τη νίκη, αλλά το ρεκόρ δεν γνώριζα ότι το είχα κάνει. Ο δημοσιογράφος Παναγιώτης Αντωνόπουλος με πλησίασε και με ρώτησε «συνειδητοποιείς τι έχεις κάνει»; Τότε αναζήτησα τη στατιστική και είδα ότι είχα πετύχει triple double».
Ποιο ήταν το συναίσθημα τότε; «Μεγάλη χαρά, αναμφισβήτητα. Αλλά πάντα υπό το πρίσμα της ομαδικής προσπάθειας. Όταν πετυχαίνεις ένα ρεκόρ, έχει σημασία αυτό να βγαίνει μέσα από την προσπάθειά σου για νίκη της ομάδας κι όχι για να φτάσεις ή να ξεπεράσεις έναν συγκεκριμένο αριθμό σε πόντους, ασίστ, ριμπάουντ. Θυμάμαι εκείνη την σεζόν το κλίμα ήταν εξαιρετικό στην ομάδα, ήμουν κι εγώ πολύ φορμαρισμένος, αναδείχτηκα πρώτος σκόρερ. Είναι κρίμα που η σεζόν διακόπηκε και δεν φτάσαμε στην άνοδο, στην οποία είχαμε στοχεύσει».
Ένα εξίσου σημαντικό στοιχείο είναι ότι το triple double αυτό προέκυψε στην ηλικία των 38 ετών, που θεωρείται πολύ προχωρημένη. Ο Τσάμης, όμως, δίνει τη δική του διάσταση. «Το σώμα μου και γενικά τον εαυτό μου τον φρόντιζα από παιδί και εξακολουθώ να το κάνω και τώρα, που έχω σταματήσει να αγωνίζομαι. Δεν είναι ζήτημα αγωνιστικής συμπεριφοράς και συνείδησης, αλλά μιας γενικότερης φιλοσοφίας, που βασίζεται στην υγεία. Σωματική και πνευματική υγεία. Δεν γυμνάζεται κάποιος για να παίζει καλό μπάσκετ, αλλά για να διατηρεί την υγεία του σε υψηλό επίπεδο. Στη δική μου οπτική, η ηλικία είναι κάτι δευτερεύον. Δεν έχει τόσο σημασία πόσων ετών είσαι, όσο το να θέλεις να βελτιώνεσαι κάθε στιγμή. Κι αυτό ήταν ένα χαρακτηριστικό που είχα από νεαρή ηλικία».
Μοιραία η συζήτηση στρέφεται από το ρεκόρ στους νεαρότερους παίκτες. Ο Τσάμης σταμάτησε να αγωνίζεται μόλις το περασμένο καλοκαίρι, σε ηλικία 42 ετών. Ως το τελευταίο ματς ήταν μεγάλος πρωταγωνιστής. Κι αναρωτιέται κανείς αν η δική του παρουσία δεν δημιουργούσε κίνητρο σε νεότερους παίκτες να τους ξεπεράσουν και να τους «αναγκάσουν», τρόπον τινά, να κρεμάσουν τη φανέλα.
«Τα πράγματα είναι απλά. Η δική μου γενιά παικτών βρήκε μπροστά της πολλές δυσκολίες για να καθιερωθεί. Αλλά δεν τα παράτησε. Το πρώτο μου αγώνα στην Α1 τον έπαιξα σε ηλικία 27 ετών. Δεν τα παράτησα, δεν απογοητεύθηκα. Προσπαθούσα να βελτιώνομαι πάντα, και κατάφερα να φτάσω σ’ ένα υψηλό ανταγωνιστικό επίπεδο. Τώρα τα πράγματα είναι πιο εύκολα για έναν νέο μπασκετμπολίστα. Δεν υπάρχει ούτε τόση αναμονή, ούτε και τόση προσπάθεια. Η ευκολία δεν είναι πάντα καλή. Όταν ξεκινάς να πετύχεις έναν στόχο πρέπει να είσαι διατεθειμένος να δουλέψεις πολύ. Παίκτες όπως εγώ, ο Καράμπουλας, ο Πολυτάρχου, και πολλοί άλλοι ακόμα που αγωνίζονται σε υψηλό επίπεδο, περάσαμε αυτή τη διαδικασία. Της συνεχούς προσπάθειας. Μας έγινε δεύτερη φύση, έγινε η ζωή μας η ίδια».
Οπότε, ποια είναι η συμβουλή του προς τους νεότερους; «Να ακούν. Να ανοίξουν τα αυτιά τους και να ακούνε αυτούς που έχουν κάτι να τους πουν. Και να σταματήσουν να ψάχνουν δικαιολογίες και να αποποιούνται τις ευθύνες τους. Είναι βολικό να σκέφτεσαι ότι δεν με έβαλε ο προπονητής, ότι δεν με πιστεύει. Είναι βολικό, επίσης, να κάνεις προπόνηση, ακόμα και επίπονη, απλά για να κάνεις. Το ζήτημα δεν είναι η ποσότητα, αλλά η ποιότητα. Δεν έχει σημασία να κάνεις δέκα ώρες προπόνηση την ημέρα, ούτε 200 σουτ. Κάνε 20 σουτ, αλλά κάνε τα σωστά. Άκου αυτά που έχει να σου πει ο προπονητής. Όσα περισσότερα ακούσεις, τόσο καλύτερη προσωπικότητα θα «χτίσεις». Για να μιλήσω προσωπικά, το level-up στην καριέρα μου ξεκίνησε όταν άρχισα να ακούω πιο προσεκτικά τους προπονητές μου. Έγινα «yes sir» εν πλήρη συνείδηση. Και πήρα πάρα πολλά πράγματα, βελτίωσα το παιχνίδι μου, έφτιαξα την μπασκετική μου προσωπικότητα. Όσο πιο ανοιχτά είναι τα αυτιά των παιδιών κι όσο πιο coachable μάθουν να γίνουν, τόσο το καλύτερο γι’ αυτά».
